Zelfontplooiing is het hoogst bereikbare doel – althans, dat stelt
Abraham Maslow in zijn behoeftepiramide. Maar is dat wel zo?
Als je te maken hebt met armoede, irreële werkdruk of stress dan
kom je niet makkelijk toe aan zelfontplooiing. Ik kan me zo voorstellen
dat het bij de slachtoffers van de toeslagenaffaire, die nog
steeds wachten op hun vergoeding, niet hoog op de prioriteitenlijst
staat. Of voor de pakketbezorger die geen minuut te verliezen
heeft. En misschien bij het ‘zwarte schaap’ in een team dat buitengesloten
wordt, een verpleegkundige met overmatige werkdruk of
een manager in een afrekencultuur.
Ik vraag me weleens af of we niet een laag missen in de piramide
van Maslow. Als ik dit bekijk vanuit de positieve psychologie, dan
zie ik daar meer aandacht voor de positieve relatie. In Creating
the world we want to live in van Bridget Grenville-Cleave e.a.
(2021) is een cirkel gebruikt als alternatief. Het individuele welzijn
vormt een binnenring en het interpersoonlijke welzijn – dat van de
gemeenschap, maatschappij en hele wereld – zijn de schillen van
de buitenste ring. Het welzijn van de ander en de context zijn daarin
onlosmakelijk verbonden met individueel geluk en welzijn. Vanuit
die gedachte stel ik me een ideale omgeving voor waar iedereen
zichzelf kan ontplooien – dus ook op de werkvloer. Maar ook
dat we ons verantwoordelijk voelen voor elkaars ontplooiing en
onze omgeving. Individuele zelfontplooiing is een weg naar geluk
en naar mijn idee geen doel op zich.
De werkende wereld wordt zich ervan bewust dan werkgeluk een
steeds belangrijkere en grotere rol speelt binnen professionele organisaties.
In dit nummer besteden we daarom aandacht aan werkgeluk
en levenskunst. Onze begeleidingskundige beroepsgroep is
sterk in het creëren van een veilig leerklimaat waarin ontplooien
mogelijk is. Daarmee hebben we niet alleen invloed op het werkgeluk
van professionals in teams en organisaties, maar ook op het
welzijn in hun omgeving. En als vakgenoten dragen we in die zin
ook zorg voor elkaar.
Met dit tijdschrift willen wij vakgenoten inspireren, zeker als het
gaat om werkgeluk en levenskunst. Vanuit de gedachte ‘delen geeft
verbinding’ delen we graag kennis en kunde. Artikelen uit praktijk
en onderzoek zijn dus van harte welkom. Voor nu wens ik je veel
leesplezier met deze nieuwe editie!
Marlies Jellema