Burn-out en Stress coaches, een mooie kans om je te profileren!

Column: Irma Wolf

Zullen we samen springen in het gat dat is ontstaan door de wachttijd van de GGZ?

Ongetwijfeld ken je de berichten in de krant. Na 1,5 maand bij de POH-GGZ worden mensen met een burn-out doorgestuurd naar een GGZ-psycholoog, wachttijd 5 maanden. Nog schrijnender wordt het als deze psycholoog geen verstand heeft van een burn-out. Zo ‘n 5 maanden na de psychologische begeleiding komen deze werknemers pas bij een gespecialiseerde burn-out en stresscoach terecht. 
Bijna een jaar onderweg en nog geen zicht op de bestemming, hoe teleurstellend is dat?

Hoe mooi zou het zijn als wij na die 1,5 maand of al eerder starten met onze begeleiding?
Resultaat: binnen een half jaar is de persoon met een burn-out alweer arbeid therapeutisch aan het re-integreren en binnen een jaar komt hij volledig terug in de eigen functie op de werkvloer, met energie. Je vraagt je vast af hoe je een voet tussen de deur krijgt bij de werkgever of Arboarts.
Daar geef ik je hieronder informatie over.

Voor wie is dit artikel bedoeld?
De informatie in dit artikel is bedoeld voor stress- en burn-outcoaches, die een opleiding Begeleiden bij Burn-out en Stress hebben gevolgd en ook ervaren zijn in de begeleiding van mensen met een burn-out. Zij kunnen deze informatie goed gebruiken om zich te positioneren. 

Mensen die wel een opleiding hebben gevolgd maar er weinig of niets mee hebben gedaan in de praktijk of hun kennis willen opfrissen, zodat zij een vliegende start kunnen maken als stress- en burn-outcoach, adviseer ik om contact op te nemen met hun opleider om te kijken of zij jou daarbij kunnen helpen.

De positie van werknemers
Werknemers die burn-out zijn moeten en willen alles in het werk stellen om te herstellen.
De praktijk: Zoals gezegd worden zij pas na maanden doorgestuurd naar een GGZ-psycholoog en horen dan dat er een wachttijd is van 5 maanden. Dus we zijn zo al meer dan een half jaar kwijt zonder dat er gericht aan herstel wordt gewerkt. 
In die periode proberen de meeste mensen met een burn-out wel van alles, zoals fysiotherapie, ergotherapie, yoga, energetische therapie of wat anders, maar helaas leidt niets daarvan tot het herstel van de burn-out. Zoals gezegd wordt het nog schrijnender als de GGZ-psycholoog waar ze terecht komen ook geen verstand heeft van een burn-out. Dan schuift het probleem nog verder op. Dit is helaas geen uitzondering.

De positie van werkgevers en bedrijfsartsen
De werkgever schakelt uiteraard een bedrijfsarts in en deze blijft vaak passief als het gaat om het doorsturen naar een speciale begeleider voor burn-out tijdens de wachttijd.
Bedrijfsartsen die wel proactief zijn, laten de werknemer en werkgever niet zwemmen. Zij verwijzen door naar een gespecialiseerde begeleider. Daar begint de werknemer binnen 1 tot 1,5 maand na uitval met de  begeleiding. Vaak is deze werknemer 3 maanden na aanvang van de begeleiding alweer therapeutisch aan het werk en komt hij binnen een jaar weer volledig terug op de werkvloer.

Waarom laten bedrijfsartsen en werkgevers het dan lopen?
Meestal omdat er bedrijfsartsen zijn die eigenlijk alleen maar het re-integratieproces volgen. Dit hoeft geen probleem te zijn als dit valt onder contractuele afspraken tussen bedrijfsarts en werkgever. Werkgevers stellen zich niet proactief op omdat zij denken dat de bedrijfsarts wel weet wat er moet gebeuren. Daarnaast hebben werkgevers vaak een werknemersverzekering / verzuimverzekering waarin staat dat alleen psychologische hulp wordt vergoed en blijven zij daarom dus wachten op de GGZ-psychologen.

Wat zijn de gevolgen van de passieve insteek? Een doemscenario.
Voor de werknemer
Voor de werknemer betekent dit in veel gevallen dat de inkomsten dalen met 30% van het salaris vanaf het 2^e ziektejaar. Ook komt dan ineens het 2^e spoor in beeld, terwijl de werknemer aan het re-integreren is en succesvol opbouwt naar het aantal uren van zijn eigen baan, wordt de werknemer toch vaak via het 2^e spoor naar een andere functie buiten de onderneming geleidt met vaak ook een lager salaris. Werknemers komen hier vaak laat achter.

Gevolg
De financiële schade voor de werknemer is enorm. 1 jaar lang 30% van het salaris missen, een andere functie bij een andere werkgever met een jaarcontract en een lager salaris. En als dit contract niet verlengd wordt, daarvan 70% WW-uitkering. Als de WW-termijn voorbij is, bijstand. 
Wie is hier mede verantwoordelijk? De werkgever volgens art. 7: 658a BW. Denk niet "ach dat zal wel mee vallen". Zodra werknemers gewezen worden op hun recht op schadevergoeding als de werkgever passief blijft tijdens het verzuim staan er arbeidsjuristen klaar om hen te helpen.

Voor de werkgever
Voor de werkgever geldt dat het UWV bij een WIA-aanvraag toetst of de werkgever heeft voldaan aan zijn re-integratie inspanningen / zorgplicht. Deze verplichtingen staan in art.7: 658a BW. Onderdeel van deze plicht is dat de werkgever verplicht is om adequate begeleiding te kiezen zodat de werknemer kan herstellen. Zodra de werkgever besluit samen met de bedrijfsarts en de werknemer 5 maanden te wachten op een GGZ-psycholoog, ja dan is de werkgever niet actief geweest en kan hij een loonsanctie van het UWV tegemoet zien bij een WIA-aanvraag.
De werkgever moet zorgen voor een eigen netwerk van begeleiders en/of de bedrijfsarts aansporen om met een goede begeleider te komen, zodat de werknemer tijdig kan herstellen. Van de bedrijfsarts mag verwacht worden dat hij deze begeleiders in zijn netwerk heeft.

Gevolg
De financiele schade voor de werkgever kan een loonsanctie zijn van 1 jaar loondoorbetaling.
Tel daarbij op dat de werknemer zijn voornoemde financiele schade op de werkgever wil verhalen.

Voor de bedrijfsarts
Voor de bedrijfsarts geldt dat hij verplicht is het herstelproces te monitoren en dat hij gebruik moet maken van het inschakelen van andere deskundigen als hiermee het herstel kan worden bespoedigd. Hoewel de werkgever eindverantwoordelijk is en de loonsanctie kan krijgen, gaat de bedrijfsarts dus niet vrijuit. Met name als in het contract tussen Arbodienst en werkgever staat dat de Arbodienst toe zegt zorg te dragen voor de volledige begeleiding. Dan kan hij aangesproken voor de financiele schade, die de werkgever lijdt, op basis van wanprestatie.

Gevolg
Werkgevers gaan weg bij de Arbodienst of kunnen de Arbodienst civielrechtelijk aansprakelijk stellen voor de schade, in beginsel de loonsanctie en/of hetgeen wat de werknemer van de werkgever vordert.

Wat is de oplossing?

Het belangrijkste is dat de neuzen de zelfde kant uit staan. De medewerker met een burn-out wordt doorgestuurd naar gespecialiseerde hulpverleners die verstand hebben van een burn-out. En daar komen wij burn-out- en stresscoaches in beeld.

In het promotieonderzoek (2023) van Lara Solms aan de Universiteit van Amsterdam heeft zij geconcludeerd dat coaches uitermate geschikt zijn om mensen uit een (dreigende) burn-out te begeleiden. Het onderzoek was gericht op zorgprofessionals. 

Zelf leid ik al 20 jaar professionele begeleiders op die zich willen specialiseren in begeleiding bij Burn-out en Stress en ook naar mijn mening zijn coaches uitermate geschikt om mensen met een Burn-out of Stress te begeleiden. Zij begrijpen niet alleen de werknemer maar ook het systeem thuis en op het werk.

Een voet tussen de deur?

Ik heb dit artikel geschreven, zodat jij bovenstaande informatie kunt gebruiken bij het positioneren van jouw diensten aan werknemer, werkgever en/of bedrijfsarts. 

Het zou toch mooi zijn dat wij met zijn allen in die ‘wachttijd’ een groot verschil kunnen maken. 

Door: Irma Wolf, mr. in de rechten (Arbeidsrecht) en psychosociaal therapeute

Gespecialiseerd in Burn-out en flow, Opleider van professionele begeleiders sinds 2005

www.uitjeburn-out.nl